Aşırı İşlenmiş Gıdalar Depresyona Neden Oluyor

JAMA Network Open’da yayınlanan çığır açıcı çalışma, başta yapay tatlandırıcılar ve yapay olarak tatlandırılmış içeceklere odaklanarak, aşırı işlenmiş gıdaların tüketiminin depresyon riskini önemli ölçüde artırabileceğini ortaya koydu. Bu araştırma, Amerikan diyetlerinin yaygın bileşenlerinden biri olan ve daha önce kanser, diyabet ve obezite gibi ciddi sağlık sorunlarıyla ilişkilendirilen şeylerin bir başka zararlı yönünü aydınlatıyor.

2003-2017 yılları arasında gerçekleştirilen araştırmaya, yaklaşık 32.000 orta yaşlı kadın katıldı. Bu kadınların beslenme alışkanlıkları, her dört yılda bir doldurdukları anketler aracılığıyla değerlendirildi. Katılımcılar, tükettikleri aşırı işlenmiş gıdaların miktarına göre beş farklı gruba ayrıldı.

Birçok gıda işleme süreçlerinden geçerken, paketlenmiş atıştırmalıklar ve dondurulmuş yemekler gibi ultra işlenmiş gıdalar, genellikle ev yapımı yemeklerde nadir bulunan bileşenleri içermektedir. Bu bileşenler arasında protein izolatları, hidrojene yağlar, yüksek fruktozlu mısır şurubu ve çeşitli kimyasal katkı maddeleri bulunmaktadır. Bu maddelerin tümü daha önce obezite, kanser, diyabet gibi bir dizi sağlık sorunu ile ilişkilendirilmiştir.

Bu araştırma, fiziksel aktivite düzeyi, alkol ve tütün kullanımı, diğer sağlık sorunları ve yaş gibi bilinen veya şüphelenilen risk faktörlerini dikkate alarak, diyet ile depresyon riski arasında bir ilişkinin varlığını belirlemeyi amaçladı.

Depresyon Riski %50 Fazla

Klinik bir teşhis veya düzenli antidepresan kullanımını gerektiren ciddi depresyon tanısı ilgili olarak, rapor edilen 2.122 vaka bulunuyor. Yapılan bu araştırma, günde dokuz veya daha fazla porsiyon aşırı işlenmiş gıda tüketen kişilerin en üst beşte birinin, günde dört porsiyon veya daha az tüketen kadınlara göre depresyon riskinin %50 daha yüksek olduğunu göstermektedir. Sadece ciddi klinik teşhisler veya antidepresan kullanımını gerektiren daha geniş bir tanım kullanıldığında bile risk hala önemli derecede yüksektir ve yaklaşık üçte bir oranında daha fazladır.

Araştırmacılar ayrıca farklı ultra işlenmiş gıda türlerini incelediklerinde, yapay tatlandırıcılar ve yapay olarak tatlandırılmış içeceklerin depresyonla belirgin bir ilişkisi olduğunu ortaya koydular. Bu gıda kategorilerini yoğun bir şekilde tüketen kişilerin en üst beşte biri, en alt beşte birine göre sırasıyla %26 ve %37 daha yüksek bir depresyon riskine sahipti.

Ultra İşlenmiş Gıda Tüketimi Azaltılmalı

Harvard Tıp Fakültesi’nde profesör olan ve çalışmanın yazarlarından biri olan Andrew Chan, araştırma sonuçlarını yorumlayarak, özellikle ruh sağlığı sorunları yaşayan kişilerin “mümkün olan her yerde ultra işlenmiş gıda tüketimlerini azaltmayı düşünebileceklerini” ifade etti.

Bu çığır açan araştırma, beslenme kalitemizin ruh sağlığı üzerinde önemli etkilere sahip olabileceğine dair artan kanıtlara bir yenisini daha eklemiş bulunuyor. Aşırı işlenmiş gıdaların sağlık riskleri konusundaki endişeler arttıkça, bireylerin fiziksel ve zihinsel sağlıklarını korumak için beslenme tercihleri konusunda bilinçli seçimler yapmaları giderek daha fazla önem taşıyor.