Sağlık
NHS Alzheimer Hastalığını Belli Eden Kan Testlerini Deneyecek
Alzheimer hastalığı için henüz tek bir tanı testi bulunmuyor ve hastalar, teşhis sürecinde yıllarca beklemek zorunda kalıyor. Ancak geliştirilecek bir kan testi, doktorların hastalığın gizli fiziksel belirtilerini, semptomların ortaya çıkmasından yıllar önce daha hızlı ve kolay bir şekilde tespit etmelerine yardımcı olmanın kolay ve ucuz yolu olabilir.
Dünya genelinde birçok farklı Alzheimer ilacı geliştiriliyor, bazıları şu anda ABD’deki özel kliniklerde kullanılıyor. İnsanlarda hafıza kaybı ve kafa karışıklığına yol açan Tau ve amiloid gibi proteinler, beyinde on yıl veya daha uzun bir süre önce birikmeye başlar. Yeni nesil Alzheimer ilaçları, olan donanemab ve lecanemab, bu birikimi azaltmada etkili olabilir.
Bugüne kadar yapılan amiloid düşürücü ilaç denemelerinin çoğu, ileri aşamada olan hastaları içermiştir. Ancak birçok araştırmacı, semptomlar ortaya çıkmadan önce bilişsel gerilemeyi önleme şansının artık geçmiş olabileceğine inanmaktadır. İlaçların, amiloid birikimi olan ancak henüz semptomları olmayan kişilerde daha erken aşamada daha etkili olabileceği düşünülmüyor; bu nedenle, geliştirilen bir kan testi gerçekten faydalı olabilir.
Alzheimer Derneği’nden Fiona Carragher, şu açıklamalarda bulundu: “Birleşik Krallık’ta demans hastalığına yakalanan her 10 kişiden dördüne henüz tanı konulmuş değil. Üstelik tanı konan kişilerin, bu tanıyı alabilmek için aylarca hatta bazen yıllarca beklemek zorunda kaldıklarını da biliyoruz. Bu durum, binlerce ailenin belirsizlik içinde kaldığı, semptomları yönetme ve teşhisin getirebileceği hayati bakım ve desteklere erişim sağlamadan gelecek planları yapmaya çalıştığı anlamına geliyor.”
Hastalıkla ilgili ölçülebilir bir biyolojik belirtecin olması, yeni tedavilerin etkinliğini izlemenin bir yolunu açacak.
Alzheimer Derneği, Birleşik Krallık Alzheimer Araştırmaları ve Ulusal Sağlık ve Bakım Araştırma Enstitüsü ile iş birliği yaparak, proje kapsamında University College London’daki Birleşik Krallık Demans Araştırma Enstitüsü ile çalışıyor. Dr. Susan Kohlhaas, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu: “Bu testleri laboratuvar ortamından çıkarıp, gerçek dünya koşullarında, özellikle NHS gibi sağlık sistemlerinde etkinliklerini değerlendirmemiz gerekiyor.” Birleşik Krallık düzenleyicilerinin henüz bir kan testini onaylamamış olması ve araştırmaların, bu testin NHS tarafından uygun maliyetli bir şekilde kullanılabileceğini göstermesi gerekecek.