CNN’in yaptığı habere göre, Harvard Üniversitesi ve Tufts Üniversitesinden bilim insanları, yaptıkları çalışmada yetişkin, farklı yaş ve cinsiyetteki bağışçılardan alınan soluk borusu hücrelerini kullandı.
Bilim insanları soluk borusu hücrelerini kullanarak yaraları ve hasarlı dokuları iyileştirebileceğini düşündükleri canlı minik robotlar üretmeyi başardı.
Bilim insanlarının son çalışması, daha önce ürettikleri “xenobot” adlı ilk canlı robotlara dayanıyor.
Araştırmacılar hedeflerinin, anthrobotların tıbbi uygulamalarda kullanılıp kullanılmayacağı ile ilgili soruyu cevaplandırmak olduğunu açıkladı.
Bu kapsamda bilim insanları geliştirdikleri minik robotların, laboratuvar ortamında yetiştirilen “sıyrık barındıran” insan nöronlarındaki hasarı taklit edip etmediğini de araştırdı.
Bilim insanları, iyileşme mekanizmasını henüz tam olarak anlamlandıramamış olsalar da “anthrobotların” nöronların hasarlı bölgelerinde büyüme kaydettiğini belirtiyor.
“Anthrobot”ta Türk Kadın Bilim İnsanının İmzası Var
Tufts Üniversitesi doktora öğrencisi ve araştırmanın yazarlarından Gizem Gümüşkaya, soluk borusu hücrelerinin araştırmada tercih edilme nedenini açıkladı. Gümüşkaya, soluk borusu hücrelerinin, hareketi sağlayabilme özelliği ve ulaşılması nispeten kolay olması sebebiyle tercih edildiğini belirtti.
Gümüşkaya, soluk borusu hücrelerinin büyüme koşullarındaki kimyasal bileşim üzerinde gerçekleştirdiği deneylerde hücre kümelenmelerini kaplayan tüylerin dışarıya doğru bakmasını sağlayacak bir yöntem buldu.
Gümüşkaya, “Birinci günde, ikinci günde, dördüncü veya beşinci günde hiçbir şey olmazken biyolojinin genellikle yaptığı gibi, yedinci gün civarında hızlı bir geçiş oldu.” dedi.
Soluk borusu hücrelerinin kümelenme sürecindeki hareketliliğini “yeni açan bir çiçeğe” benzeten Gizem Gümüşkaya, “Yedinci günde kirpikler ters dönmüş ve dışarıdaydı.” şeklinde bir değerlendirme yaptı.
Gizem Gümüşkaya, geliştirdikleri yöntemi açıklarken, “Bizim yöntemimizde her anthrobot tek bir hücreden büyüyor.” ifadesini kullandı.
Araştırmada, saç benzeri çıkıntılarla kaplı soluk borusu hücrelerinin, ileri geri dalgalanan “cilia” adı verilen bu özellikleri sayesinde akciğerlerdeki hava geçişlerine giden küçük parçacıkları dışarı itebildiğine vurgu yapıldı.
“Anthrobotlar” 60 Güne Kadar Yaşayabildi
Araştırmanın yazarlarından biri olan Profesör Michael Levin, “anthrobotları” eşsiz kılan unsurların hücrelerin kendi kendine bir araya gelme yetenekleri olduğunu belitti.
Profesör Michael Levin, birçok bilim insanının biyolojik robotlar ürettiğini ancak bu robotların inşa edilen kalıplar üzerinde yaşaması için elle hücrelerin “ekilerek” yapıldığını ifade etti.
“Anthrobotlar” laboratuvar ortamında 60 güne kadar yaşamayı başardı. “Advanced Science” dergisinde araştırmanın sonuçları yayımlandı.
